In ´n stap wat min begrip toon vir verarming en lewensverlies as gevolg van die grendelstaat, het Tshwane se Events Management afdeling die organiseerders van die jaarlikse Sakeliga KragDag ekspo verbied om met die ekspo voort te gaan wat op 3-5 Desember sou plaasvind.

Die besluit is geneem op ´n Tshwane-JOC (Joint Operations Committee) vergadering wat Woensdag 18 November plaasgevind het. Dit volg nadat ´n afvaardiging wat bestaan het uit bestuurslede van Sakeliga en KragDag, bygestaan deur ´n mediese span en regulasievoldoeningsprokureur,´n positiewe vergadering met Tshwane se nuwe DA burgemeester gehad het, waarin die teenwoordige raadslede hulle ondersteuning vir die hou van die ekspo aangetoon het en die waarde daarvan vir die mense van Pretoria bevestig het.

Om die Sakeliga KragDag 2020 buitelug-ekspo te verbied asof grendelstaatregulasies so bepaal, terwyl daar daagliks winkelsentrums en talle weeklikse markte regoor die land oop is met veelvoude meer besoekers, maak egter geen sin nie.

Die besluit van die JOC kom nieteenstaande die organiseerders se reëlings om die ekspo binne die grendelstaatregulasies aan te bied. As bykomende voorsorg sou die ekspo in nege verskillende buitelug-areas op die meer as ses hektaar perseel verdeel word en sou besoekers in die onderskeie areas beperk word tot onder die maksimumgetalle in grendelstaatregulasies. Daar sou ook mediese spanne wees om toegangsbeheer en toetsing vir Covid-19 toe te pas. Die resultaat sou wees dat die ekspo analoog aan ‘n opelug winkelsentrum sou wees, maar met veel beter toegangsbeheer, higiëne en ruimte.

Meer as 450 uitstallers sou by die ekspo, wat verlede jaar deur 21 000 mense oor drie dae besoek is, uitgestal het. Dit is meer uitstallers en minder besoekers as wat daagliks in vele winkelsentrums besoek word en besoek aflê. Baie van hierdie ondernemings het as gevolg van die wurggreep van die regering se grendelstaat ´n moeilike jaar beleef en sommiges het op die ekspo gereken om hulle te help oorleef.

Afgesien van die verlies van miljoene rande wat reeds deur die organiseerders en uitstallers spandeer is in voorbereiding van die ekspo, maak die besluit Tshwane aanspreeklik vir die inkomsteverlies van talle ondernemings wat hierdeur van ´n geleentheid beroof is om hulle lewensonderhoud aan te vul en die besluit kan selfs tot die ondergang van sommige ondernemings lei.

Die Sakeliga Kragdag-ekspo sou hierdie jaar vir die twaalfde jaar aangebied gewees het op Diamantvallei Landgoed (20 km oos van Pretoria) op ‘n uitstalterrein wat oor 6 hektaar strek (die grootte van 12 rugbyvelde). Vir baie is dit besig om die plek wat die Pretoria skou in die verlede gehad het, in te neem en begin mense na die landbou afdeling te verwys as die Nampo van Gauteng.

Die ekspo se fokusareas sluit in alternatiewe energie, water, riool, sekuriteit, voedselproduksie en agterplaasboerdery, onderwys, entrepreneurskap, nuwe tegnologie en ‘n makersbeweging, “homesteading”, buitelug kragtoerusting, ´n buitelug lewenstyl asook elektriese- en sonkragvoertuie. Verlede jaar is ‘n landbou-sub-ekspo in samewerking met die landbou-unie TLU SA bygevoeg en hierdie jaar sou daar ook ‘n Omgeemark in samewerking met Solidariteit Helpende Hand aangebied word om klein ondernemings te ondersteun wat gewoonlik op feeste en weeklikse markte hulle brood verdien, maar wat hierdie jaar grotendeels daarvan ontneem is.

Tydens die vergadering met die burgermeester het Sakeliga en KragDag ´n pleidooi gelewer dat die plaaslike ekonomie oop gemaak word, ook deur geleenthede soos die Sakeliga KragDag ekspo te laat voortgaan, want as daar ´n wil sou wees by Tshwane, sou hulle dit binne die regulasie kon akkommodeer.

KragDag het ook daarop gewys dat sy besluit om die ekspo van sy normale datum in Augustus te verskuif na Desember met verantwoordelikheid en omsigtigheid gedoen is. KragDag het die regering op sy woord geneem dat die bedoeling van die grendelstaat is om die Covid kurwe plaat te maak ter wille van hospitaalkapasiteit. Ten spyte van die feit dat die kurwe nou al vir twee en half maande plat is, het die regering egter nie sy greep op mense se lewens en lewensonderhoud verlig nie, maar telkens die doelpale verskuif.

Dit ten spyt, maak die regulasies egter, onderhewig aan bepaalde voorsorgmaatreëls, voorsiening dat KragDag volledig sou kon voortgaan met die ekspo. Ten spyte van die positiewe vergadering met Tshwane se DA burgemeester het die Tshwane Events Management komitee egter vir KragDag verbied om met die ekspo voort te gaan.

Hulle het as rede vir hulle besluit aangevoer dat die ekspo nie “compliant” is nie, omdat hulle dit as ‘n enkele byeenkoms (“gathering”) met meer as 500 deelnemers beskou. Die ekspo organiseerders het, soos aangedui in ´n 240-bladsy voorlegging wat vir die komitee voorberei is, alles in hulle vermoë gedoen om aan al die voldoeningsvereistes te voldoen. In die voorleggingsvergadering, waar verskeie van die amptenare belangeloos op hulle fone besig was, het die amptenare aangedui dat hulle volstaan by die siening dat die bywoning van ´n geleentheid, volgens die Ramptoestand vlak 1 regulasies, tot 500 mense beperk is en het een amptenaar selfs gesê dat hy nie bereid is om sy pensioen op die spel te plaas met ´n besluit, wat deur die organiseerders voorgehou is as ´n meer korrekte toepassing van die regulasies, nie – as dit tot ´n Covid uitbreek sou lei, sou die politici volgens hom nie verantwoordelikheid vir die besluit neem nie, maar die komiteelede aanspreeklik hou.

Piet le Roux (die hoof uitvoerende beampte van Sakeliga) het, na afloop van die vergadering met die burgemeester, aan verteenwoordigers van die Events Management Committee die aanbod gemaak om die munisipaliteit behulpsaam te wees met ´n regsopinie oor die regulasie ten einde ´n korrekte toepassing van die regulasie te verseker, maar die aanbod is nie aangeneem nie.

KragDag het ´n uiteensetting* verskaf wat dit duidelik maak dat die regulasies nie per se groot geleenthede verbied nie. Die regulasie lei “Gatherings at social (?) events are limited to 250 persons or less in case of an indoor gathering and 500 persons or less in case of an outdoor gathering. Provided that no more than 50 percent of the capacity of the venue is used, with persons observing a distance of least one and a half metres from each other.”

Dinge waarop in die regulasie gelet moet word:

• In vorige grendelstaatvlakke is byeenkomste by verstek verbied, maar uitsonderings is vir sekere byeenkomste gemaak en gespesifiseer wat die vereistes is waaraan sulke byeenkomste dan moet voldoen. In die vlak 1 regulasies, word afstand gedoen van die algemene verbod op byeenkomste, maar word handelingsvereistes by sekere byeenkomste wel gespesifiseer. Daar word in die vlak 1 regulasies byvoorbeeld geen voorsiening vir komersiele ekspo´s of ekwivalente gemaak nie en dus is voldoening aan die sosiale gebeurtenis regulasie al reeds ´n vergunning deur die organiseerders.
• ‘n Byeenkoms (gathering) is nie gelyk aan ‘n gebeurtenis/geleentheid/funksie (event) nie, aangesien die regulasie praat van “gatherings at events”. Daar is dus ‘n onderskeid tussen die twee.
• Die regulasie maak voorsiening vir die moontlikheid van meer as een byeenkoms by ´n geleentheid (“gatherings at events”).
• Die een kriterium vir die maksimum besetting waaraan voldoen moet word, is dat die limiet van 250/500 geld vir elke byeenkoms by ‘n geleentheid (en nie vir die geleentheid as geheel nie).
• Die ander kriterium vir besetting waaraan voldoen moet word, is die nakoming van ‘n maksimum van 50% van die kapasiteit van die venue (die regulasie vermeld nie hoe die kapasiteit bereken moet word nie).
• Daar is nêrens ‘n kriterium wat ‘n maksimum van 500 mense (buitelug) vir ‘n venue bepaal nie.

Toepassing op die KragDag-ekspo:

• Die KragDag-ekspo is nie ‘n gebeurtenis (event) soos ‘n musiek konsert waar almal moontlik saamgedrom voor ´n verhoog saamkom (gathering) nie.
• Uit die ekspo-program en -aktiwiteite is dit duidelik dat die ekspo meerdere byeenkomste insluit – dit bestaan ​​nie uit net ´n enkele byeenkoms nie. Elkeen van hierdie byeenkomste mag tot 250 of 500 mense afsonderlik akkommodeer, afhangende van of dit ´n binne- of buitelug byeenkoms is.
• Vir ‘n groot deel van die ekspo is daar selfs geen byeenkoms nie, maar bestaan dit ​​uit mense wat besig is met individuele- of gesinsaktiwiteite of wat met handelaars handel dryf. Die ekspo moet dus grotendeels beskou word as ‘n buitelug-winkelsentrum wat “straatverkopers” huisves wat op ´n verspreide wyse verskillende kliënte bedien.
• Al die byeenkomste by die Sakeliga KragDag ekspo (wat elk op sy eie tot die gemelde limiet beperk is) plus alle mense wat die geleentheid bywoon, maar nie deel uitmaak van ‘n spesifieke byeenkoms by die geleentheid nie, moet nie meer as 50% van die kapasiteit van die lokaal oorskry nie. As 50% van die venue se kapasiteit bereken kan word, deur te werk op die voorgeskrewe afstand van 1,5 m tussen mekaar, kan die ses hektaar perseel waarop die ekspo plaasvind, gelyktydig meer as 26 000 persone huisves. Die verwagte besetting tydens die KragDag-ekspo is veel minder as dit, wat ‘n fraksie van die voorgeskrewe limiet tot gevolg het.

Wanneer daar aan bogenoemde gehoor gegee word, behoort daar geen regsgeldige beswaar teen die Sakeliga KragDag-ekspo te gewees het nie.

Des nieteenstaande het KragDag in sy voorlegging aan die Event Management kommitee aangebied om bo en behalwe vir voldoening aan die regulasies nog verder te gaan om risiko´s sover as moontlik te verminder ten einde die ekspo te laat voortgaan en dit sluit in:

• Die bereidheid om die terrein in nege dele, elk met sy eie toegangsbeheer te onderverdeel, ten einde ‘n limiet van 500 mense vir elke deel te verseker.
• KragDag se mediese span het ‘n uitgebreide tegnologiegedrewe plan ontwikkel wat die ekspo feitlik ‘n Covid-vrye gebeurtenis sou maak.

Tydens die vergadering met die burgemeester van Tshwane, het raadslid Philip Nel die spyker op die kop geslaan toe hy die KragDag-ekspo met die Menlyn-winkelsentrum vergelyk het – die ekspo is soos ‘n winkelsentrum, maar dit bied ‘n baie minder kwesbare buitelugomgewing as wat met ´n normale winkelsentrum die geval is, terwyl KragDag baie strenger voorsorgmaatreels in plek stel as wat by talle winkelsentrums die geval is.

Dit bly vir KragDag vreemd hoe, as na die motiverings teen die hou van die ekspo geluister word, die Covid-virus blykbaar groot geleenthede wat slegs een maal ´n jaar plaasvind teiken, terwyl talle markte wat elke week, of winkelsentrums wat daagliks deur groot getalle mense besoek word, blykbaar grotendeels deur die virus vermy word.

Dit is vir die KragDag span en talle van sy uitstallers teleurstellend en hartseer dat die plaaslike munisipaliteit, te midde van ´n noodkreet van mense, nie ´n meer rasionele benadering volg om die inwoners binne sy jurisdiksiegebied toe te laat om in hierdie tyd te oorleef nie. Dit, terwyl daar in die regulasies ruimte vir so ´n benadering gelaat word.

***

*Hier is die uiteensetting van KragDag se beoordeling van die regulasie en die ekstra maatreëls wat hy bereid was om te neem, wat hierby aangeheg is en wat so by die JOC vergadering voorgehou is.

Disaster Management Act: Regulations: Alert level 1

during Coronavirus COVID-19 lockdown

https://www.gov.za/covid-19/about/coronavirus-covid-19-alert-level-1

An exposition and application to the KragDag expo of the gathering directives of the regulations.

The KragDag expo does not fit in exactly with any one of the clauses that describe the rules applicable to gatherings as the regulations does not provide specific mention of expo´s or equivalents. Clauses or elements of clauses that might be partially applicable are 69 (1), (2), (4), (6), (7) and (12 a & b). Apart from (6), that requires no limits apart from adhering to (1), clause (4) is probably the one that appropriates the best, although it only refers to social events while KragDag is primarily a commercial event. It reads “Gatherings at social (?) events are limited to 250 persons or less in case of an indoor gathering and 500 persons or less in case of an outdoor gathering. Provided that no more than 50 percent of the capacity of the venue is used, with persons observing a distance of least one and a half metres from each other.”

Things to note:

• An event does not equate to a gathering, since the regulation mentions “gatherings at events”. There is a distinction between the two.
• The regulation provides for the possibility of more than one gathering at an event (“gatherings at events”).
• One criterion for maximum occupancy that has to be complied with, is that the 250/500 limit applies to each gathering at an event (and not to the event itself).
• Another but different criterion for occupancy that has to be complied with, is adherence to a maximum of 50% of the capacity of the venue (not stating how capacity should be calculated).
• Nowhere is there a criterium that is set at a maximum of 500 people (outdoor) for a venue.

Application to the KragDag case:

• The KragDag expo is not an event such as a musical festival where everybody gathers in the fashion of a single gathering in a possibly congested manner in front of a single stage.
• From the expo program and activities, it is cle3ar that it does include multiple gatherings – it does not consist of a single gathering. Each of these gatherings separately are allowed to accommodate 250 or 500 people depending on whether they are indoor or outdoor gatherings.
• For a large part of the expo, though, there is even no gathering at all, but it consist of people busy with either individual or family activities and doing trade with vendors. The expo should thus largely be viewed as an open-air shopping mall that accommodates “street vendors” who cater for different customers in a dispersed fashion.
• All the gatherings at the event (not exceeding their respective limits) plus all the people occupying the venue, not being part of a specific gathering, should in total not exceed 50% of the capacity of the venue. If people keeping the prescribed 1,5m distance between each other implies a 50% of capacity, the six hectares premises of the venue would be able to simultaneously accommodate more than 26 000 persons. The expected occupancy at the KragDag expo is far less than this, resulting in a fraction of the prescribed limit. Adhering to the above there should be no objection to the KragDag expo.

In addition to the above it has to be reiterated that an open air event is reported as having much less of a risk than the equivalent of an indoor mall such as Menlyn.

During our meeting with the mayor of Tshwane last Friday, councillor Philip Nel hit the nail on the head when he compared the KragDag expo to the Menlyn shopping mall, indicating the similarities but also the differences – the expo is like a mall, but it provides a much less vulnerable open-air environment.

Over and above to adhering to regulatory compliance, KragDag is willing and able to take extreme measures to mitigate the risk even more than is required in the regulations, to ensure the proceeding of the expo:

• We are prepared to subdivide the current three wire-fenced physically divided premises stretching over three title deeds, even further, so that the event is divided into nine areas with access control for each area / sub-event to further disperse the attendees into areas that on their own will be able to ensure a 500 limit.
• Secondly, and more importantly, our medical team has put a plan into place that will make the expo virtually a Covid-free event, the details of which are to be provided by our medical team.

With the above measures the expo will be safer than an indoor Menlyn, with better screening control than currently being the case at Menlyn, making it a virtually Covid free event.